Kleine letsels bij Kinderen: verschil tussen versies

Uit Eerste Hulp Wiki
Ga naar: navigatie, zoeken
 
(19 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
 
{{Status|  
 
{{Status|  
−
|mainauthor= [[Ehbozwolle]]
+
|mainauthor= [[Sija]]
 
|coauthor= [[]]
 
|coauthor= [[]]
 
|controller=  
 
|controller=  
Regel 9: Regel 9:
  
  
−
Deze pagina is bedoelt voor de beginnende eerste hulpverlener welke graag wat meer informatie wil gericht op de [[kleine letsels|kleinere letsels]] welke elk kind wel eens heeft. Voor zover het mogelijk is zal ik per letsel verwijzen naar de betreffende pagina en alleen de leeftijdsgebonden behandel adviezen schrijven. Graag wijs ik u er op dat hoewel er gesproken wordt over leeftijd, dit geen vast gegeven is. ieder kind ontwikkeld zich op zijn eigen manier. Als een kind bijvoorbeeld groter is dan leeftijdsgenoten, zal u een hoger leeftijds advies kunnen volgen. bekijk dus goed wat er voor het kind dat behandelt wordt van toepassing is.<br />
+
De meeste [[kleine letsels]] kunnen bij kinderen op dezelfde manier behandeld worden als bij volwassenen. De pagina beschrijft kort de meestvoorkomende kleine letsels bij kinderen en het verschil in behandeling met een volwassene. Voor uitgebreide informatie over de betreffende letsels kunt u terecht op de respectievelijke pagina's.
−
<br />
+
 +
== Benadering ==
 +
De meeste kinderen die een klein letsel oplopen zijn vooral geschrokken. De eerste handeling die je als eerste hulpverlener dan moet uitvoeren is om het kind gerust te stellen.
 +
Een kind dat bijvoorbeeld zojuist gevallen is wordt vaak huilend bij de eerste hulppost binnen gebracht. Stel het kind gerust door rustig tegen het kind te praten. Zorg dat je dit doet op een manier die begrijpelijk is voor het kind en blijf altijd eerlijk. Laat het kind altijd eerst even uithuilen voordat je met de behandeling begint en leg altijd uit wat je gaat doen. Vooral bij kinderen is het belangrijk om in een rustige omgeving te kunnen werken. Houdt grote groepen kinderen op afstand en laat maar één vriendje/vriendinnetje bij het slachtoffer.
 +
Als de ouders aanwezig zijn kan je het troosten ook aan de ouders overlaten en en als de ouders dit willen de eerste hulp ook door hun laten uitvoeren. Als eerste hulpverlener geef je de ouder dan eventueel instructies over hoe de eerste hulp uitgevoerd moet worden. Soms kan je het kind ook 'mee laten helpen' waardoor het kind het idee krijgt grip op de zaak te hebben en minder bang is.
  
−
__TOC__
+
Samenvattend:
−
=='''intro'''==
+
* Stel het kind gerust
−
Ieder kind raakt wel eens gewond. Dat kan een [[schaafwond]] zijn, een [[snijwond]] of een blauwe plek. ook kan het kind zich makkelijk [[verslikken]] in een snoepje of een kraaltje in zijn neus stoppen. Zo zijn er nog wel meer dingen te bedenken die op en om het huis kunnen gebeuren. Een ongelukje zit in een klein hoekje. We beginnen deze pagina met de eenvoudige letsels die op en om het huis gebeuren. Daarna beschrijf ik de letsels die wat meer handelingen nodig hebben. mogelijk is beperkt medisch advies nodig. Als laatste beschrijf ik de uitgebreidere letsels waar zonder twijfel medisch advies noodzakelijk is.
+
* Laat het kind uithuilen
−
__TOC__
+
* Houdt omstanders op afstand
 +
* Vertel altijd wat je doet
 +
* Blijf eerlijk
  
 +
Meer informatie over de benadering van kinderen, bang zijn voor de 'dokter', omgaan met omstanders en met de ouders van kinderen met letsel, zie [[Algemeen over Eerste Hulp aan Kinderen]]
  
−
=='''Eenvoudige letsels bij Kinderen'''==
+
== Kleine letsels ==
 +
==== Schaafwond ====
 +
Voor uitgebreide informatie over schaafwonden, zie [[Schaafwonden]].
  
 +
Een van de meestvoorkomende letsels en bovendien erg pijnlijke letsels bij kinderen zijn [[schaafwonden]]. Bij de behandeling hiervan is het belangrijk om het vuil uit de wond te krijgen. Het kind zal bijna altijd bang zijn en daarom is het belangrijk om altijd eerlijk te blijven. Zeg nooit dat het geen pijn doet als je een wond gaat schoonmaken, want dan vertrouwt het kind je niet meer zodra het wel pijn doet. Zeg dat het wel even pijn kan doen en spreek het kind moed in bijvoorbeeld door te zeggen dat hij/zij zo stoer is. Duidelijk uitleggen wat je gaat doen zorgt ook al voor geruststelling.
  
−
===='''Schaafwond'''====
+
Maak de [[huidverwondingen|wond]] eerst schoon met kraanwater om zo veel mogelijk vuil uit de wond te halen. Desinfecteer de wond daarna, bij voorkeur met [[Hibicet]] omdat dit minder prikt. Het beste kan de wond hierna open gelaten worden zodat deze aan de lucht droogt. Als het kind echter weer (buiten) verder gaat spelen kan het verstandig zijn om de wond af te dekken met [[Metallinegaas|niet verklevende gazen]].
  
−
'''Oorzaak'''<br />
+
Bij grote [[schaafwonde]]n is het het makkelijkste om de wond onder de douche schoon te spoelen met lauw-warm water. Als het kind dicht in de buurt van huis gevallen is en de ouders zijn aanwezig kan je de ouders instructies geven om de wond thuis goed uit te spoelen onder de douche. Er moet echter niet te lang gewacht worden omdat de wond anders al indroogt en het vuil moeilijk te verwijderen is. Eventueel kan voor de weg naar huis een snelverband worden aangelegd.
  
−
Een [[schaafwond]] krijgen kinderen meestal van vallen op de grond. De oppervlakte van de huid is kapot en bestaat eigenlijk uit allemaal kleine wondjes. Er is geen bloed te zien en de wondjes zijn niet diep. Uitzondering hierop is dat na verloop van tijd wel bloed zichtbaar kan worden.<br />
+
Schaafwonden die meer dan 5% van het lichaamsoppervlak innemen moeten door een arts beoordeeld en behandeld worden, zie hiervoor ook de [[regel van negen]]. Vraag aan de ouders of het kind gevaccineerd is. Volledig gevaccineerde kinderen zijn tot 18 jaar beschermd tegen [[tetanus]] en hoeven dus niet voor een [[tetanus]]-injectie naar de [[huisarts]].
  
−
'''Behandeling'''<br />
+
==== Bloeduitstorting ====
 +
Een [[bloeduitstorting]] of 'blauwe plek' is een teken van een [[kneuzing]] en ontstaat meestal pas ruimere tijd nadat het ongeval heeft plaatsgevonden. Als eerste hulpverlener is het dus belangrijk om te handelen voordat de bloeduitstorting ontstaat. Als een kind gevallen is en bijvoorbeeld een pijnlijke arm heeft, kan dit gekoeld worden. Let bij kinderen altijd op op ernstigere letsels. De botten van kinderen breken veel makkelijker ([[Greenstickfractuur]]). Als het kind blijft huilen of het lichaamdeel niet wil gebruiken is dit een aanwijzing dat er meer aan de hand is. Laat het kind laagdrempelig door een arts beoordelen. Een bloeduitstorting is na een week ongeveer genezen.
  
−
De [[schaafwond goed schoonmaken]]. Vooral wanneer het buiten is onstaan kan er veel zand en vuil in de wond zitten. Dit moet er allemaal uit. Een kind zal dit niet leuk vinden. Afhankelijk van het kind kan je er een pleister op doen (om te troosten), maar het is beter om de wond niet af te dekken. Is de schaafwond wat dieper, dan wond ontsmetten en afdekken met pleister of gaasje.<br />
+
=== Bloedneus ===
 +
Zie [[bloedneus]]. Let bij kinderen vooral op dat ze het bloed niet inslikken omdat ze daar erg misselijk van worden en wees voorzichtig met het dichtknijpen van de neus. Laat het kind niet zelf de neus dichtknijpen, maar doe dit zelf of laat dit door één van de ouders doen. Laat het kind in de [[schrijfhouding]] zitten, zodat hij geen bloed in de keel krijgt.
  
−
'''Opmerkingen/uitzonderingen'''
+
=== Tand door de lip ===
 +
Zie [[Tand door de lip]]. Laat het kind zoveel mogelijk bloed uitspugen en druk met een steriel gaasje de wond voorzichtig dicht. Een makkelijke methode om het bloeden te laten afnemen is door het kind een waterijsje te geven.
  
−
Vooral bij jongere kinderen kunnen schaafwonden snel een groot deel van het lichaam betreffen. Mocht een kind grote schaafwonden hebben, dan kan overleg met de huisarts verstandig zijn. Ook bij twijfel bellen met de huisarts. De assistente kan u vast verder helpen.
+
=== Vinger tussen de deur ===
 +
Koel de vinger bij voorkeur onder de koude kraan. Je kan ook koelen met ijs of een coldpack. Leg er dan een doek tussen om bevriezing te voorkomen en koel niet langer dan 5 minuten.
 +
Het kan zijn dat er een bloeduitstorting onder de nagel ontstaat. Als dit geen pijn doet hoeft dit geen verdere behandelen, dit geneest vanzelf. Soms laat de nagel na een tijdje los, maar dit geneest vanzelf. Als de blauwe nagel wel pijnlijk is of gaat kloppen moet contact met de [[huisarts]] worden opgenomen.
 +
Raadpleeg ook de huisarts bij twijfel of de vinger gebroken is.
  
−
Zie ook de pagina over [[Schaafwonden]].
 
−
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 
−
===='''Snijwonden'''====
 
  
−
'''Oorzaak'''<br />
+
==Bronvermeldingen==
 +
Voor deze pagina is onder andere gebruik gemaakt van de volgende bronnen:<ref>http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/kinderen/35919-eerste-hulp-aan-kinderen-verlenen.html</ref><ref>http://www.ehbo.nl/ehbo/tips/Checkerkinderen.pdf</ref><ref name="EHAK">Eerste Hulp aan Kinderen, Het Oranje Kruis (Het Oranje Kruis 2006) ISBN 978-90077259-05-4</ref><ref name="HOKVKO">Verbandleer en kleine ongevallen, Het Oranje Kruis (Thieme Meulenhoff, 2009) ISBN 9789006920192</ref>
  
−
De meest voorkomende [[snijwond]] is natuurlijk de papiersnede. maar ook aan een schaar kun je je snijden. Verder hebben we nog glas, scherpe stenen en zelfs het mesje om het brood mee te smeren.<br />
+
<references />
 +
  
−
'''Behandeling'''<br />
 
−
 
−
Bekijk de [[wond]] goed om te zien of er nog vuil of een vreemd voorwerp in zit. Vooral bij glas en steentjes kan er nog wat in de wond zitten. Spoel de wond schoon met kraanwater. [[Huidverwondingen|Ontsmet de wond]] en verbind deze met een [[Pleister plakken|pleister]] of gaasje mocht het met pleisers niet lukken. Houd er rekening mee dat kinderen niet graag mee werken als ze een wondje hebben. Laat ze zoveel mogelijk zelf doen. Forceer geen dingen en leg uit wat je gaat doen.<br />
 
−
 
−
'''Opmerkingen/uitzonderingen'''<br />
 
−
 
−
Er dient extra aandacht te zijn bij [[snijwonden]] groter dan 1 á 2cm. Vooral wanneer deze wonden wat dieper zijn, zal het bloeden moeilijk te stelpen zijn en is het soms nodig om de wond te [[hechten]]. Mogelijk is telefonisch overleg met de [[huisarts]] raadzaam.
 
−
 
−
Zie ook de pagina over [[Snijwonden]].
 
−
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 
−
 
−
====Blauwe plek====
 
−
 
−
'''Oorzaak'''<br />
 
−
 
−
Kinderen stoten zich vaak genoeg. Meestal komt er op die plek na verloop van tijd een [[blauwe plek]] of [[bloeduitstorting]]. De behandeling is gericht op de oorzaak van deze blauwe plek. Een blauwe plek ontstaat vaak na een [[kneuzing]].
 
−
 
−
'''Behandeling'''<br />
 
−
Koelen, koelen, koelen. Heeft een kind zich gestoten en onstaat er zwelling, dan koel je de zere plek minimaal 10 minuten. Dit verminderd de [[bloeduitstorting]] en dus uiteindelijk de blauwe plek. Laat een kind zelf aangeven wat hij wil. De meeste kinderen vinden blauwe plekken niet erg. Een troostend gebaar is in de meeste gevallen al voldoende.
 
−
 
−
'''Opmerkingen'''<br />
 
−
 
−
Informeer bij het kind hoe hij aan de zere plek komt. Mogelijk is het kind ergens op gevallen wat een aanwijzing kan zijn voor verder letsel. ook als een kind het aangedane deel van het lichaam erg ontziet kan er meer aan de hand zijn.
 
−
 
−
Zie ook de pagina over [[Bloeduitstorting]].
 
−
 
−
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 
−
 
−
=='''Blaren'''==
 
−
 
−
===Drukblaar===
 
−
'''Oorzaak'''<br />
 
−
Een drukblaar kan onstaan door aanhoudende druk en wrijving. Dit kan voorkomen als het kind nieuwe schoenen heeft, of wanneer het kind al de hele dag loopt.
 
−
 
−
'''Behandeling'''<br />
 
−
Een druk of wrijvingsblaar mag doorgeprikt worden mits er geen bloed in zit. Het doorprikken kan verlichting van de klachten geven. Voor bij kinderen is dit aan te raden. daarna goed afdekken.
 
−
 
−
'''Opmerkingen'''<br />
 
−
Vaak is het beter de blaar alleen lek te prikken en niet het vel weg te halen.
 
−
 
−
Zie ook de pagina over [[Blaren]].
 
−
 
−
===Brandblaar===
 
−
'''Oorzaak'''<br />
 
−
Verbrandingen komen bij kinderen zeer vaak voor. Open vuur is een veel voorkomende oorzaak. Maar ook de verwarming, heet water en de vitting van een lamp kunnen een [[brandwond]] veroorzaken.
 
−
 
−
'''Behandeling'''<br />
 
−
Allereerst 10 minuten koelen met lauw stromend water. Laat de blaar intact. Vooral jonge kinderen zullen meestal de blaren op de handen of vingers hebben. Bij twijfel over de ernst, schakel laagdrempelig een [[huisarts]] in.
 
−
 
−
'''opmerkingen'''<br />
 
−
Een kind is vaak erg geschrokken en wil meestal bij de ouders zijn. Om toch te kunnen koelen kun je overwegen om een bak met water te vullen en daar een gesloten zak met ijs in te stoppen. Deze kun je bij de ouders neerzetten zodat een hand of voet gekoelt kan worden. overige plekken met brandwonden gewoon koelen met een doek omwikkelde koelpack of zak ijs.
 
−
 
−
Zie ook de pagina's over [[Brandwonden]] en [[Brandwonden bij kinderen]].
 
−
 
−
===Bevriezingsblaar===
 
−
'''oorzaak'''
 
−
 
−
In de meeste gevallen zullen bevriezingsblaren ontstaan nadat een kind buiten heeft gespeelt in de winter en weer naar de warmte binnen gaat. vooral op de handen en in het gezicht kan door de plotselinge temperatuur wisseling blaren vormen. Deze blaren zijn gevult met bruinig gekleurt vocht. Meer hierover vind u onder [[Thermische letsels]]
 
−
 
−
'''behandeling'''
 
−
 
−
Voorkomen is beter dan genezen. Laat kinderen met koude handen niet zelfstandig de handen onder de kraan stoppen. Ze zijn geneigt de kraan lekker warm in te stellen. Dit maakt dat het temperatuur verschil groot is en dus kans op blaar vorming. Beste is om koud tot lauw stromend water te gebruiken. Dit voer je langzaam op tot hand warm stromend water. Dit mag best een minuut og 10 duren. Mocht het kind al blaren hebben, deze dan niet lek prikken in verband met infectie gevaar en de blaar goed afdekken.
 
−
 
−
'''opmerkingen'''
 
−
 
−
De meeste kinderen worden door de ouders goed ingepakt. De neus is vaak een kwetsbare plaats voor de kou. Maar kinderen die bijvoorbeeld met wollen handschoenen in de sneeuw spelen kunnen ook heel gemakkelijk bevriezingsblaren en ander soortgelijk letsel krijgen.<br />
 
−
<br />
 
−
 
−
=='''lastige letsels'''==
 
−
 
−
===bloedneus===
 
−
 
−
 
−
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 
−
===tand door de lip===
 
−
 
−
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 
−
===brandnetel===
 
−
 
−
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 
−
===vreemd voorwerk in neus of oor===
 
−
 
−
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 
−
===beet van hond og kat===
 
−
 
−
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 
−
===zere hand, pols of voet===
 
−
 
−
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 
−
===hoofd gestoten of op gevallen===
 
−
 
−
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 
 
[[Categorie:Eerste Hulp aan Kinderen]][[Categorie:Kleine letsels]]
 
[[Categorie:Eerste Hulp aan Kinderen]][[Categorie:Kleine letsels]]

Huidige versie van 26 feb 2012 om 12:55

Auteur: Sija / Supervisor: Pim / Co-auteur: [[]] / Niveau: Beginner / Paginastatus: Concept. Laatste bewerking: Pim. Zie ook Handleiding.

Eerste Hulp Wiki zoekt schrijvers! Schrijf jij ook mee?


De meeste kleine letsels kunnen bij kinderen op dezelfde manier behandeld worden als bij volwassenen. De pagina beschrijft kort de meestvoorkomende kleine letsels bij kinderen en het verschil in behandeling met een volwassene. Voor uitgebreide informatie over de betreffende letsels kunt u terecht op de respectievelijke pagina's.

Benadering

De meeste kinderen die een klein letsel oplopen zijn vooral geschrokken. De eerste handeling die je als eerste hulpverlener dan moet uitvoeren is om het kind gerust te stellen. Een kind dat bijvoorbeeld zojuist gevallen is wordt vaak huilend bij de eerste hulppost binnen gebracht. Stel het kind gerust door rustig tegen het kind te praten. Zorg dat je dit doet op een manier die begrijpelijk is voor het kind en blijf altijd eerlijk. Laat het kind altijd eerst even uithuilen voordat je met de behandeling begint en leg altijd uit wat je gaat doen. Vooral bij kinderen is het belangrijk om in een rustige omgeving te kunnen werken. Houdt grote groepen kinderen op afstand en laat maar één vriendje/vriendinnetje bij het slachtoffer. Als de ouders aanwezig zijn kan je het troosten ook aan de ouders overlaten en en als de ouders dit willen de eerste hulp ook door hun laten uitvoeren. Als eerste hulpverlener geef je de ouder dan eventueel instructies over hoe de eerste hulp uitgevoerd moet worden. Soms kan je het kind ook 'mee laten helpen' waardoor het kind het idee krijgt grip op de zaak te hebben en minder bang is.

Samenvattend:

  • Stel het kind gerust
  • Laat het kind uithuilen
  • Houdt omstanders op afstand
  • Vertel altijd wat je doet
  • Blijf eerlijk

Meer informatie over de benadering van kinderen, bang zijn voor de 'dokter', omgaan met omstanders en met de ouders van kinderen met letsel, zie Algemeen over Eerste Hulp aan Kinderen

Kleine letsels

Schaafwond

Voor uitgebreide informatie over schaafwonden, zie Schaafwonden.

Een van de meestvoorkomende letsels en bovendien erg pijnlijke letsels bij kinderen zijn schaafwonden. Bij de behandeling hiervan is het belangrijk om het vuil uit de wond te krijgen. Het kind zal bijna altijd bang zijn en daarom is het belangrijk om altijd eerlijk te blijven. Zeg nooit dat het geen pijn doet als je een wond gaat schoonmaken, want dan vertrouwt het kind je niet meer zodra het wel pijn doet. Zeg dat het wel even pijn kan doen en spreek het kind moed in bijvoorbeeld door te zeggen dat hij/zij zo stoer is. Duidelijk uitleggen wat je gaat doen zorgt ook al voor geruststelling.

Maak de wond eerst schoon met kraanwater om zo veel mogelijk vuil uit de wond te halen. Desinfecteer de wond daarna, bij voorkeur met Hibicet omdat dit minder prikt. Het beste kan de wond hierna open gelaten worden zodat deze aan de lucht droogt. Als het kind echter weer (buiten) verder gaat spelen kan het verstandig zijn om de wond af te dekken met niet verklevende gazen.

Bij grote schaafwonden is het het makkelijkste om de wond onder de douche schoon te spoelen met lauw-warm water. Als het kind dicht in de buurt van huis gevallen is en de ouders zijn aanwezig kan je de ouders instructies geven om de wond thuis goed uit te spoelen onder de douche. Er moet echter niet te lang gewacht worden omdat de wond anders al indroogt en het vuil moeilijk te verwijderen is. Eventueel kan voor de weg naar huis een snelverband worden aangelegd.

Schaafwonden die meer dan 5% van het lichaamsoppervlak innemen moeten door een arts beoordeeld en behandeld worden, zie hiervoor ook de regel van negen. Vraag aan de ouders of het kind gevaccineerd is. Volledig gevaccineerde kinderen zijn tot 18 jaar beschermd tegen tetanus en hoeven dus niet voor een tetanus-injectie naar de huisarts.

Bloeduitstorting

Een bloeduitstorting of 'blauwe plek' is een teken van een kneuzing en ontstaat meestal pas ruimere tijd nadat het ongeval heeft plaatsgevonden. Als eerste hulpverlener is het dus belangrijk om te handelen voordat de bloeduitstorting ontstaat. Als een kind gevallen is en bijvoorbeeld een pijnlijke arm heeft, kan dit gekoeld worden. Let bij kinderen altijd op op ernstigere letsels. De botten van kinderen breken veel makkelijker (Greenstickfractuur). Als het kind blijft huilen of het lichaamdeel niet wil gebruiken is dit een aanwijzing dat er meer aan de hand is. Laat het kind laagdrempelig door een arts beoordelen. Een bloeduitstorting is na een week ongeveer genezen.

Bloedneus

Zie bloedneus. Let bij kinderen vooral op dat ze het bloed niet inslikken omdat ze daar erg misselijk van worden en wees voorzichtig met het dichtknijpen van de neus. Laat het kind niet zelf de neus dichtknijpen, maar doe dit zelf of laat dit door één van de ouders doen. Laat het kind in de schrijfhouding zitten, zodat hij geen bloed in de keel krijgt.

Tand door de lip

Zie Tand door de lip. Laat het kind zoveel mogelijk bloed uitspugen en druk met een steriel gaasje de wond voorzichtig dicht. Een makkelijke methode om het bloeden te laten afnemen is door het kind een waterijsje te geven.

Vinger tussen de deur

Koel de vinger bij voorkeur onder de koude kraan. Je kan ook koelen met ijs of een coldpack. Leg er dan een doek tussen om bevriezing te voorkomen en koel niet langer dan 5 minuten. Het kan zijn dat er een bloeduitstorting onder de nagel ontstaat. Als dit geen pijn doet hoeft dit geen verdere behandelen, dit geneest vanzelf. Soms laat de nagel na een tijdje los, maar dit geneest vanzelf. Als de blauwe nagel wel pijnlijk is of gaat kloppen moet contact met de huisarts worden opgenomen. Raadpleeg ook de huisarts bij twijfel of de vinger gebroken is.


Bronvermeldingen

Voor deze pagina is onder andere gebruik gemaakt van de volgende bronnen:[1][2][3][4]

  1. ↑ http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/kinderen/35919-eerste-hulp-aan-kinderen-verlenen.html
  2. ↑ http://www.ehbo.nl/ehbo/tips/Checkerkinderen.pdf
  3. ↑ Eerste Hulp aan Kinderen, Het Oranje Kruis (Het Oranje Kruis 2006) ISBN 978-90077259-05-4
  4. ↑ Verbandleer en kleine ongevallen, Het Oranje Kruis (Thieme Meulenhoff, 2009) ISBN 9789006920192
Overgenomen van "http://www.eerstehulpwiki.nl/wiki/index.php?title=Kleine_letsels_bij_Kinderen&oldid=5143"